شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگیدوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی2423-71244120170622فرهنگ و معنویت در جهان معاصر (بازخوانی هویت چهلتکه و افسون زدگی جدید)73366435FAغلامرضا پرهیزکارهیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره )حمید پارسانیادانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهرانJournal Article20161009مقاله حاضر بازخوانی و نقد دیدگاه داریوش شایگان در خصوص دو مسأله تکثر و اختلاط فرهنگی و فقدان معنویت در جهان معاصر( غرب ) همراه با ارائه راهکارهایی برای اصلاح و ارتقاء دیدگاههای مطرح در این باره است. برای فهم، از روش هرمنوتیکی و برای نقد، از دو روش نقد درونی و بیرونی استفاده شده است. شایگان حاصل اختلاط فرهنگی را چهلتکه شدن هویتها میداند و عرصه معنویت را مستقل از عرصه فرهنگ میانگارد و بودیسم را راهکاری برای رفع مشکل فقدان معنویت در دنیای مدرن میشمارد. او با وجود تأکیدی که بر لزوم پذیرش مدرنیته و غرب از سوی دیگر فرهنگها و ترک هویت محلی دارد، اما میخواهد به چهلتکه شدن هویتها نیز معتقد بماند! اما آن چه در عرصه فرهنگ و هویت در حال وقوع است بازاندیشی هویتی و فرهنگی است که شرق آن را زودتر از غرب آغاز کرده و در چارچوب یک سیاست دوگانه مقاومت- اقتباس، در پی ایجاد و به توازن رساندن فرهنگ بازآفریده شده خویش است. غرب نیز نیازمند چنین بازاندیشی با هدف جبران نقیصه کمبود معنویت است. اگر بخواهیم معنویت را مستقل از فرهنگ رشد دهیم، دوری گزیدن از نهلیسم حاکم، امری ناشدنی باقی خواهد ماند. باید در پی فلسفهای از زندگی بود که امکان جمع توآمان فرهنگ و معنویت را فراهم سازد.https://www.jrcp.ir/article_66435_51ba1aebbe1f73b2536a501dba1c622a.pdfشورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگیدوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی2423-71244120170622طراحی الگوی سیاستگذاری به منظور مناسبسازی پوشش اجتماعی بانوان متردد در محیطهای عمومی356466436FAکمیل قیدرلومرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهرانمحمدحسین هاشمیاندانشگاه باقرالعلومدکتر نعمت الله کرم اللهیاستادیار دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامJournal Article20170527پوشش اجتماعی بانوان در حالی مسئلۀ حاکمیت سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی محسوب میشود که فقدان الگوی سیاستگذاری در این حوزه منجر به اقدامات آنی، مقطعی و فاقد اثربخشی لازم شده است. این در حالی است که اقدامات فرهنگی به دلیل ذات خود، نیازمند یکپارچگی و برخورداری از الگویی از پیش تعیینشده هستند. این مقاله به دنبال تبیین تعریفی جامع از مفهوم سیاستگذاری فرهنگی و تبیین الگوی چرخۀ سیاستگذاری در این عرصه و نهایتاً طراحی الگویی جامع برای اقدام در حوزۀ پوشش اجتماعی بانوان است. در این راستا تلاش شده از مسیر مصاحبه با نخبگان و مدیران فرهنگی در عرصۀ پوشش اجتماعی بانوان و تحلیل مضمون این مصاحبهها در گام نخست به توصیف وضعیت اجتماعی و حاکمیت سیاسی ایران در مفهوم عام و پس از آن در گام بعد، وضعیت پوشش اجتماعی بانوان به صورت خاص پرداخته شود و نهایتاً با در نظر گرفتن الزامات استخراج شده در تحلیل محیط و مسئلۀ مورد مطالعه، الگویی واقعنگرانه برای اقدام در این حوزه ارائه شود.https://www.jrcp.ir/article_66436_d19d16dd41a929baa50ea72af22d4e3a.pdfشورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگیدوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی2423-71244120170622بررسی رابطه میزان هوش فرهنگی و عملکرد کارکنان مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث658766437FAامیرمسعود امیرمظاهریدانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد تهران مرکزمنیژه نویدنیااستادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد گرمسارعلی جامه دارانکارشناسی ارشد برنامه ریزی امور فرهنگی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزJournal Article20180104امروزه سازمانها بهدنبال افرادی هستند که بتوانند به صورت گروهی عملکرد مطلوبی داشته باشند و از سوی دیگر، توانایی برقراری ارتباط با افرادی از فرهنگهای مختلف را دارا باشند. برای تأمین این هدف، سازمان نیازمند افرادی دارای هوش فرهنگی مطلوبی هستند. بهطور کلی توانایی فرد برای تطبیق با ارزشها، سنتها و آداب و رسوم متفاوت از آنچه به آنها عادت کرده است و کارکردن در یک محیط متفاوت فرهنگی، معرف هوش فرهنگی است. هدف این مقاله، بررسی رابطه میزان هوش فرهنگی و عملکرد کارکنان مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث بوده است. اطلاعات جمعآوریشده در این پژوهش از 220 نفر از کارکنان مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث با استفاده از پرسشنامه بوده که بهعنوان جامعه نمونه انتخاب شدهاند. تجزیه و تحلیل نتایج آن با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS صورت گرفته و از روش رگرسیون خطی و چندگانه نیز استفاده شده است. با توجه به تجزیه و تحلیل دادهها نتایج حاکی از آن بوده است که چهار بعد (هوش فراشناختی، هوش شناختی، هوش رفتاری و هوش انگیزشی) رابطه مثبت و معناداری با هوش فرهنگی و عملکرد سازمانی دارند و همچنین مشخص شد در چهار بعد معرفیشده اثر غیرمستقیم، بیشتر از اثر مستقیم میباشد. از اینرو، متغیر هوش فرهنگی در ارتباط با متغیرهای (هوش فراشناختی، هوش شناختی، هوش رفتاری و هوش انگیزشی) نقش میانجیگری با عملکرد سازمانی دارد.https://www.jrcp.ir/article_66437_b76bf6464025a15812e7734a9f5b00cd.pdfشورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگیدوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی2423-71244120170622چالشهای کنشگری حوزه علمیه در تدوین سیاستهای فرهنگی8911966438FAمهدی مولائی آرانیعضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامیJournal Article20170221فرایند سیاستگذاری فرهنگی به صورت کلی شامل سه مرحله تدوین، اجرا و ارزیابی میباشد. مرحله تدوین به عنوان زیربنا و پایهی سایر مراحل، از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و هر حاکمیتی سعی میکند با استفاده حداکثری از نظرات کارشناسان و خبرگان، به گونهای سیاستهای فرهنگی خود را تدوین کند که در مرحله اجرا با کمترین چالش و آسیب مواجه شود. در نظام جمهوری اسلامی ایران به دلیل ماهیت دینی و اسلامی نظام، حضور حوزه علمیه با شان "نماینده دین"، در تدوین سیاستها یک ضرورت انکارنشدنی است. با گذشت نزدیک به چهار دهه از انقلاب اسلامی، نقش و جایگاه حوزه علمیه در این عرصه، فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است و هنوز به جایگاه مطلوب خود نرسیده است. در این مقاله ضمن مصاحبه با 14 نفر از مسئولین و صاحبنظران در حوزه علمیه و حاکمیت و با استفاده از روش تحلیل مضمون، 63 چالش پیش روی کنشگری حوزه علمیه در تدوین سیاستهای فرهنگی شناسایی شده است. این چالشها در قالب سه مضمون کلان چالشهای معرفتی، زمینهای و مدیریتی طبقهبندی شدهاند.https://www.jrcp.ir/article_66438_464dc74e1e1705b14b8b62764bc3d063.pdfشورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگیدوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی2423-71244120170622تحلیل کارکرد اماکن مقدس از منظر ارتباطات آیینی: مطالعه انتقادی سازۀ حرم امام خمینی (ره)12114866439FAعلی جعفریدانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم عJournal Article20170814مقاله ذیل قصد دارد پاسخهای محتملی را که به این سوال: «وقتی زرق و برق های مندرج در حَرَم های معصومین(ع) و حتی امامزاده ها نه تنها محل اشکال نبوده بلکه تحسین هم شده است، چگونه در مورد زینت اندودی حَرَم امام خمینی اینهمه واگرایی وجود دارد؟» داده شده به بحث و بررسی بنشیند و در عین حال پاسخ متفاوتتر خود را نیز را عرضه نماید. دیدگاه مقاله در بخش «حَرَمشناسی» از ناحیۀ «نظریّۀ آیینی ارتباطات» پشتیبانی میگردد. در چارچوب این نظریّه، «ارتباطات آیینی»- که ارتباطات حَرَمی یکی از مصادیق اعلای آن است-واجد سه مؤلّفه اصلی است: «رواق وارگی و سلسه مراتب درگاهی»، «مهیا بودن برای ارتباطات افقی»، «اهمّیّت عنصر مشارکت و اجرا». مطالعه پیش رونشان میدهد که در سازۀ مقبره امام خمینی مؤلّفه های سه گانۀ ارتباطات آیینی بغایت رقیق است و بنا بیش از اینکه سازه ای«حرمی» باشد سازه ای «سالنی» است. بنابراین می توان این حدس عالمانه را تقویت کرد که مواجهات انتقادی بدنههای ارزشی با بنا شاید بیش از اینکه ناظر به «اسراف زیبایی شناسانه» یا «صرف بیت المال برای زینت» یا «عدم تطابقش با ساده زیستی امام» باشد، به رقّت «حرم وارگی» آن مربوط است.«حرم» در ذهنیّت معنایی و گفتمانی شیعه نماد تشیّع و کانون ارتباطات معنوی و جماعتی شیعیان است. شلیستۀ این جغرافیای فخیم اندراج فاخرترین زینت ها و برخورداری از والاترین هنرمندی هاست. اشکال از جایی پدید می آید که زینت، عارض بر چیزی شود که «حرَم» نیست.https://www.jrcp.ir/article_66439_b0cc189d434cb6628623d8e242661b63.pdfشورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگیدوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی2423-71244120170622وقف و عرصههای اقتصادی نوپدید14917566440FAناصر جهانیانعضو هیئت علمی گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامیJournal Article20160917نهاد وقف یکی از مهمترین نهادهای بخش خیرخواه در جوامع اسلامی است. با توجه به تحول ساختار اقتصادی جوامع و کاهش سهم ثروتهای طبیعی و مولد و افزایش شدید و روبهگسترش سهم ثروتهای نرمافزاری در ثروت ملی آیندة این نهاد از لحاظ اهمیت در هالهای از ابهام قرار دارد. از آنجا که ثروتهای نرمافزاری عین نیستند و در تعریف سنتی وقف[تحبیس عین و تسبیل منفعت] قرار نمیگیرند ضرورت تغییر نگاه مبتنی بر فقه اسلام برای شناخت مجدد حقیقت وقف احساس میشود. این تحقیق اکتشافی است و بنابراین، پرسش اصلی این است که: «آیا میتوان با استفاده از تعریف وقف ازیکسو، و تعریف ثروت(مال) به دارایی(اصل) و درآمد(غلّه یا منفعت) از سوی دیگر، به حقیقت این نهاد رسید؟». پاسخ به این پرسش اصلی یا روش تجزیه و تحلیل دادهها «تحلیلی- توصیفی» میباشد. روش تحقیق در مرحله گردآوری اطلاعات کتابخانهای است. در استنتاجهای قرآنی، حدیثی و فقهی مطابق روش تحلیل متون، و در بحثهای اقتصادی به روش تحلیلی عمل میشود.https://www.jrcp.ir/article_66440_11380376000a9b27c10495aa1af3d196.pdf