2
استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس تهران
چکیده
فرهنگ رکن رکین یک جامعه است و حاکمیت نمیتواند نسبت به ان بی تفاوت باشد. چگونگی مداخله دولتها در فرهنگ، عرصه ای است که در سیاستگذاری فرهنگی به ان پرداخته میشود. در واقع سیاستگذاری فرهنگی را اعمال قدرت حاکمیت در عرصه فرهنگ تعریف میکنند. جمهوری اسلامی ایران به واسطه هویت فرهنگی توجه ویژه به این حوزه سیاستگذاری داشته و به شکلهای مختلف سعی در بهینه سازی و رشد در این عرصه را دارد. این پژوهش در پی بررسی فرایند سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با هدف احصاء مسائل اصلی، به عنوان نقطه عزیمت اقدامات بهینه سازی و رشد این فرایند است. بدین منظور ضمن مصاحبه کیفی عمیق و نیمه ساختاریافته با 13 نفز از نخبگان و خبرگان سیاستگذاری فرهنگی، متن مصاحبه ها با استفاده از روش قالب مضامین در تحلیل مضمون، در سه مرحله کدگذاری و تحلیل شدند و در مجموع275 مضمون کلیدی،65مضمون یکپارچه کننده و 20 مضمون کلان تولید گردید. بدین ترتیب مسائل بیست گانه فرایند سیاستگذاری فرهنگی کشور در سه حوزه؛ مسائل معرفتی، مسائل زمینه ای و مسائل مدیریتی ظهور پیدا کردند. به گونه ای که در حوزه های معرفتی و زمینهای هر کدام 5 مساله و در حوزه مدیریتی 10 مساله استخراج شده است. این مسائل بیست گانه، دارای 65 ریز مساله در مراحل سهگانه فرایند سیاستگذاری فرهنگی، تدوین و اجرا و ارزیابی هستند که در تعامل با یکدیگر و ناظر به مراحل فرایند سیاستگذاری فرهنگی کشور می باشند.
اجلالی، پرویز (1379)، سیاستگذاری و برنامهریزی فرهنگی در ایران، تهران، نشر آن.
اسمیت کوینبی و کریستوفر دابلیو لایمر (1392)، درآمدی بر نظریه خطمشیگذاری عمومی (تقابل نظری عقلانیتگراها و فرااثباتگراها)، ترجمة دکتر حسن دانایی فرد، تهران، صفار.
اشتریان، کیومرث (بیتا)، نهادهای سیاستگذار در جمهوری اسلامی ایران، ؟؟؟شهر؟، ناشر.
اشتریان، کیومرث (1381)، روش سیاستگذاری فرهنگی، تهران، کتاب آشنا.
خنیفر، حسین و میثم آقداغی (1394)، «الگوی مفهومی سطوح اثرگذاری آموزههای اسلامی بر خطمشیگذاری فرهنگی»، فصلنامة معرفت فرهنگی ـ اجتماعی، سال 6، شمارة 2.
داناییفرد، حسن (1388)، «روششناسی تدوین خطمشی ملی کارآفرینی کشور: چارچوبی مفهومی»، فصلنامة توسعه کارآفرینی، سال دوم، شمارة 6، ص125ـ155.
داناییفرد، حسن، سیدمهدی الوانی و عادل آذر، روششناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران، صفار، چاپ اول.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1392)، سند مهندسی فرهنگی کشور.
عابدیجعفری، حسن، محمدسعید تسلیمی، ابوالحسن فقیهی و محمد شیخزاده (1390)، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی»، اندیشة مدیریت راهبردی، سال؟؟؟؟، شمارة 2 (پیاپی 10)، ص152ـ 198.
قلیپور، رحمتالله، تصمیمگیری سازمانی و خطمشیگذاری عمومی، تهران، سمت، 1392.
معین، محمد (1371)، فرهنگ فارسی، تهران، امیرکبیر.
مکگوییگان، جیم (1388)، بازاندیشی در سیاست فرهنگی، ترجمة مرتضی قلیچ و نعمتالله فاضلی، تهران، دانشگاه امام صادق.
ملکمحمدی، حمیدرضا (1383)، مدرس و سیاستگذاری عمومی (بررسی اندیشه و عمل سیاسی شهید آیتالله سید حسن مدرس)، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول.
مولایی ارانی، مهدی (1394)، بازطراحی الگوی کنشگری حوزه علمیه در نظام تدوین سیاستهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، رسالة دکتری رشتة سیاستگذاری فرهنگی، قم، دانشگاه باقرالعلوم.
نائینی، علیمحمد (1389)، درآمدی بر مدیریت فرهنگی، تهران، نشر ساقی.
نعمتالله فاضلی و مرتضی قلیچ (1392)، نگرشی نو به سیاست فرهنگی: سیاستفرهنگی از دیدگاه مطالعات فرهنگی، تهران، انتشارات تیسا.
هاولت، مایکل و رامش، ام (1380)، مطالعه خطمشی عمومی، ترجمة ابراهیم گلشن و عباس منوریان، تهران، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
الوانی، سیدمهدی و فتاح شریفزاده (1388)، فرایند خطمشیگذاری عمومی، چاپ 7، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
الوانی، سیدمهدی (1387)، تصمیمگیری و تعیین خطمشی دولتی، چاپ 13، تهران، سمت.
وحید، مجید (1386)، «بحثی در سیاستگذاری فرهنگی»، فصلنامة سیاست، دورة 37، شمارة 3، ص287ـ306.
Braun, Virginia & Clarke, Victoria (2006), Public service performance: perspectives on measurement and management, Cambridge, New York: Cambridge University Press.
__________ (2006), Using thematic analysis in Psychology, Qualitative Research in Psychology, Vol.2, No.6, pp.88-808
__________ (2006), Using thematic analysis in psychology, Qualitative Research in Psychology, Vol.3, pp.77-101.
Creswell JW. (2003), Research design: Qualitative, Quantitative, and mixed methods approaches, Thousand Oaks, CA: Sage.
Dye, Thomas R. (1992), Undestanding Public Policy. Englewood cliffs, NJ: Prentice Hall Policy.
__________ (2008), Undestanding Public Policy. Eleventh Edition, Prentice Hall Policy.
Given, Lisa.M. (2008), The Sage Encyclopedia of qualitative Research methods, Sage Publication.
Guba, Egon & Lincoln, Yvonna S. (1985), Naturalistic Inquiry, SAGE Publications.
James E. Anderson (1984), Public Policy & Politics in America, Montery, California, Brooks, Cole Publishing Company.
King, N.and C. Horrocks (2010), Interviews in qualitative research, London, SAGE Publications.
Micheal E.Kraft & Scott, R.Furlong (2017), Public Policy: Politics, Analysis, and Alternatives, Sixth edition, CQ Press.
The Merriam_webster Dictionary, 11th Edition, (July, 2004).
حاجیلویی, محمود, & دانایی فرد, حسن. (1400). مسائل فرایند سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از منظر خبرگان و نخبگان فرهنگی. دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی, 8(1), 7-44.
MLA
محمود حاجیلویی; حسن دانایی فرد. "مسائل فرایند سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از منظر خبرگان و نخبگان فرهنگی". دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی, 8, 1, 1400, 7-44.
HARVARD
حاجیلویی, محمود, دانایی فرد, حسن. (1400). 'مسائل فرایند سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از منظر خبرگان و نخبگان فرهنگی', دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی, 8(1), pp. 7-44.
VANCOUVER
حاجیلویی, محمود, دانایی فرد, حسن. مسائل فرایند سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از منظر خبرگان و نخبگان فرهنگی. دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی, 1400; 8(1): 7-44.