چند پرسش اساسی پیرامون فرهنگ و نظریه فرهنگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد دانشگاه

چکیده

پرداختن به پرسش های مبنایی و تلاش در جهت ارائه پاسخ هایی ولو اجمالی به فرهنگ، گامی اساسی در جهت ورود تفصیلی به پدیده ای فراگیر و همه جا گستر به نام فرهنگ، اعم از تولیدات فرهنگی، نهادهای فرهنگی و کنش ها ی فرهنگی است. در این مقاله کوشیده شده است تا به یازده پرسش کلیدی در باب فرهنگ، پرداخته شود؛ امکان پرسش فلسفی درباره فرهنگ و تقدم و تأخر لایه ها و دلالت های آن، امکان ضرورتی علّی و واقعیتی بیرونی به نام فرهنگ، خادمیت یا مخدومیت فرهنگ، ربط دیالکتیک بین قلمرو ساخت یافتگی فرهنگی با عرصه ها و سطوح غیر فرهنگی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و البته با صبغه فرهنگی، نظریه بَردار بودن فرهنگ به معنای خاص نظریه یا تبیین گری آن، دو گانه طبیعت و فرهنگ و امکان پرسش زبان حکایتگری و شناختاری در قلمرو فرهنگ، ارزیابی انتقادی ادراک حقیقی و اعتباری و بازتاب آن در قلمرو فرهنگ، نسبت فرهنگ و هویت و فرهنگ و حقیقت، متغیر و باز بودن یا ثابت و بسته بودن فرهنگ، ارزیابی دال و مدلول و قراردادی دانستن یا ندانستن رابطه آن، و در نهایت امکان نقد فرهنگی از اهم این پرسش هاست.

کلیدواژه‌ها


  1.  

    1. افروغ، عماد (1380)، فرهنگ‌شناسی و حقوق فرهنگی، تهران: مؤسسه فرهنگ و دانش.
    2. ـــــــــــ (1394)، شرحی بر دیالکتیک روی بسکار، تهران: نشر علم.
    3. سایر، آندرو (1388)، روش در علوم اجتماعی رویکردی رئالیستی، ترجمه عماد افروغ، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    4. طباطبایی، سیدمحمدحسین (بی‌تا)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج1، تهران: صدرا.
    5. نُری، آلن (1394)، دیالکتیک و تفاوت، ترجمه عماد افروغ، تهران: نشر علم.
    6. Archer, Margaret, Andrew Collier and Douglas Porpora, (2004) Transcendence, Critical realism and God, London and NewYork: Rutledge.
    7. Baldwin, Thomas, (2013), "The Open Question Argument", in Skroupski(ed.) The Rutledge Companion to Ethics, London: Rutledge.
    8.  Bhaskar, Roy, (1988), "Introduction", in Critical Realism, Essential Readings, London: Rutledge.
    9. ________, (2000) From East to West: Odyssey of a Soul, London and NewYork: Rutledge.
    10. Collier, Andrew, (1988) "Explanation and Emancipation", in Critical Realism, Essential Readings, London: Rutledge.
    11. ________, (1999), Being and Worth, London: Rutledge.
    12. Hartwig,Mervin, (2008), "Introduction", in Bhaskar Roy (ed.), Dialectic, The Pulse of Freedom, NewYork: Rutledge.
    13. Surber, Jere Paul, (1998), Culture And Critique, U S A: Westview Press.
    14. Wittgenstein, Ludwig, (1986), Philosophical Investigations, Translator, G. E. Anscombe; Oxford: Blackwell.