بررسی تطبیقی سیاستگذاری فرهنگی در کشورهای اسلامی؛ مورد مطالعه: ترکیه و مصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دفتر تبلیغات اسلامی

2 عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

3 دانشیار دانشگاه تهران

چکیده

سیاستگذاری فرهنگی را می‌توان از رسالت‌های خطیر حاکمیتی دانست که امروز به عنوان یک حوزه دانشی نیز مطرح شده و در مجامع علمی و پژوهشی مورد توجه قرار گرفته است. با این وجود باید گفت این حوزه علمی ومدیریتی، به نسبت حوزه دانشی مدیریت راهبردی و حتی حوزه سیاستگذاری عمومی، جوان‌تر و به همان نسبت نیز نحیف‌تر است. یکی از اقدامات برای ترمیم این خلاء حیاتی در جمهوری اسلامی ایران، بررسی تجارب سایر کشورها به ویژه کشورهای اسلامی در حوزه سیاستگذاری فرهنگی است. برای این منظور، پس از مطالعات نظری که در قالب چارچوب مفهومی تحقیق ارائه شده است، اسناد و داده‌های مرتبط با سیاستگذاری فرهنگی در دو کشور اسلامی ترکیه و مصر مطالعه شده است و این داده‌ها بر اساس هشت مولفه شامل رویکرد به فرهنگ، عرصه‌های فرهنگی، نهادهای حاکمیتی، نقش‌ها و نهادهای غیرحاکمیتی، ارتباطات فرهنگی فراملی، اهداف فرهنگی، اصول سیاستگذاری و ابزارهای سیاستی بررسی و طبقه‌بندی شده است.

کلیدواژه‌ها


1. ارسطا، محمدجواد(1390)، نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، قم: بوستان کتاب.
2. اشتریان، کیومرث(1391)، مقدمه‌ای بر روش سیاست‌گذاری فرهنگی، تهران: انجمن جامعه شناسان.
3. امینی‌منش، محمدجواد(1394)، جمهوری ترکیه، تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
4. تکیه‌ای، سیدمهدی(1375)،  مصر،تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزات امور خارجه.
5. داود اوغلو، احمد (1392) ، سخنرانی در پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه، www.cmess.ir
6. دلبری‌پور، اصغر(1390)، جریان‌های فکری فرهنگی ترکیه تحولات روندها و موقعیت،تهران: مرکز مطالعات فرهنگی بین‌المللی.
7. رضادوست، کریم (1385)، مردم‌سالاری در مصر؛ چالش‌ها، موانع و محدودیت‌ها، دانش سیاسی، شماره چهارم، ص 119-139.
8. صباغ‌پور، علی‌اصغر(1385) ، توسعه فرهنگی و ساختار فرهنگی ایران، راهبرد، شماره 42 ص 65-41.
9. فلاح‌زاده، ‌محمدهادی(1383)، آشنایی با کشورهای اسلامی،‌جمهوری عربی مصر، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
10. گزارش آموزش و فرهنگ اروپا(2005)، جمهوری ترکیه.
11. نوروزی، رسول(1392)، فرازو فرود جریان­های اسلامی در ترکیه معاصر، پژوهش‌های منطقه‌ای، شماره2.
12. ویلیامز، مارک(1379)، بازاندیشی در مفهوم حاکمیت، ترجمه اسماعیل مردانی گیوی، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره 155 و 156، ص 141-132.
15. www.ankara.icro.ir