فرایند سیاستگذاری فرهنگی به صورت کلی شامل سه مرحله تدوین، اجرا و ارزیابی می‌باشد. مرحله تدوین به عنوان زیربنا و پایه‌ی سایر مراحل، از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و هر حاکمیتی سعی می‌کند با استفاده حداکثری از نظرات کارشناسان و خبرگان، به گونه‌ای سیاست‌های فرهنگی خود را تدوین کند که در مرحله اجرا با کمترین چالش و آسیب مواجه شود. در نظام جمهوری اسلامی ایران به دلیل ماهیت دینی و اسلامی نظام، حضور حوزه علمیه با شان "نماینده دین"، در تدوین سیاست‌ها یک ضرورت انکارنشدنی است. با گذشت نزدیک به چهار دهه از انقلاب اسلامی، نقش و جایگاه حوزه علمیه در این عرصه، فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است و هنوز به جایگاه مطلوب خود نرسیده است. در این مقاله ضمن مصاحبه با 14 نفر از مسئولین و صاحب‌نظران در حوزه علمیه و حاکمیت و با استفاده از روش تحلیل مضمون، 63 چالش پیش روی کنشگری حوزه علمیه در تدوین سیاست‌های فرهنگی شناسایی شده است. این چالش‌ها در قالب سه مضمون کلان چالش‌های معرفتی، زمینه‌ای و مدیریتی طبقه‌بندی شده‌اند.
شیخزاده، محمد و دیگران(1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی، دوفصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، پاییز و زمستان 1390، دوره5،شماره2(پیاپی10)، ص 151-198.
یاوری، وحید(1391)، طراحی مدل مفهومی مدیریت عملکرد سازمانی برای سازمان اوقاف و امور خیریه، پایان‌نامه دوره دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش تطبیقی و توسعه، تهران، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی.
خامنهای، سید علی(1371)، پیام به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به مناسبت تشکیل شورای سیاستگذاری حوزه؛
http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2642
Dye,Thomas R. Undestanding Public Policy. Eleventh Edition, Prentice Hall Policy, 2008.
Shafritz Jay M, Introducing Public Policy. Pearson Longman, 2008.
گفتنی است در تدوین این مقاله از منابع زیر نیز استفاده شده است که به دلیل محدودیت حجم مقاله برای چاپ در دوفصلنامه، ارجاعات مستقیم بدانها در متن، حذف شده است.
اباذری، عبدالرحیم(1390)، تبارنامه حوزه و روحانیت (از صدر اسلام تا پهلوی اول)، سلمان فارسی.
اشتریان، کیومرث(1391)، مقدمه‌ای بر روش سیاستگذاری فرهنگی، تهران، جامعه شناسان.
الوانی، سیدمهدی(1387)، تصمیم گیری و تعیین خط مشی دولتی، چ 13، تهران، سمت.
الوانی، سیدمهدی و فتاح شریف‌زاده(1388)، فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی، چ 7، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
باقری‌فر، علی(1389)، حوزه و روحانیت؛ مسائل آسیب ها و کارکردها، ج 2، قم، بشرا، ص 329 تا 299.
بنیانیان، حسن(1386)، فرهنگ و توسعه: خط‌مشی‌گذاری برای تقویت فرهنگ توسعه در ایران، تهران، امیرکبیر.
بهاران، محمد،(1392)،بررسی نقش و جایگاه روحانیت در نظام سیاستگذاری فرهنگی کشور(سال‌های بعد از انقلاب)، پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی گرایش مدیریت تحول، اراک: دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی.
پهلوان، چنگیز(1382)، فرهنگ شناسی؛ گفتارهایی در زمینه فرهنگ و تمدن، چ 2، تهران، قطره.
پیروزمند، علی‌رضا،(1392)، تحول حوزه علمیه و روحانیت در گذشته و حال، قم، کتاب فردا.
جعفری، محمدحسن(1390)، جایگاه حوزه علمیه در سیاستگذاری فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی ایران»، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، س1، ش1، ص50تا33.
حافظ‌نیا، محمدرضا(1377)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، سمت.
خاکبان، سلیمان(1389)، کارکردهای روحانیت؛ گذشته، حال و آینده، حوزه و روحانیت؛ مسائل آسیبها و کارکردها، ج2، قم، بشرا، ص390تا363.
درایتی، مصطفی، روحانیت و مناصب اجرایی، حوزه و روحانیت؛مسائل آسیبها و کارکردها، ج2، قم، بشرا، ، ص298تا271.
درخشه، جلال و اصغر افتخاری و محسن ردادی، تحلیل مضمونی اعتماد در اندیشه آیت‌الله خامنهای، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، س 6، ش3، پاییز 1394، ص 72تا53.
صالح، محسن،(1385)، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیانیه‌ها 1357-1341،ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
صالح، محسن،(1385)، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیانیه‌ها 1384-1357، ج 2، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
صالح، محسن(1385)، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بیانیه‌ها 1384-1377، ج 8، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
صداقت‌زاده، میثم(1394)، تبیین چهارچوب مفهومی نظریه فرهنگ از منظر حکمت متعالیه، رساله دکتری رشته فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه باقرالعلوم(ع).
طالقانی، حمیدرضا(1384)، مناسبات دین و فرهنگ در جامعه ایران(مجموعه مقالات)، به کوشش محمدجواد صاحبی، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
عابدی‌جعفری، حسن و دیگران(1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی، دو فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، ش2، پاییز و زمستان 1390، ص151تا198.
نائینی، علی‌محمد(1389) درآمدی بر مدیریت فرهنگی، تهران، ساقی.
هاولت، مایکل و ام‌پرل رامش و آنتونی پرل(1394)، مطالعه خط‌مشی عمومی، ترجمه عباس منوریان و ابراهیم گلشن، تهران، کتاب مهربان.
)