نظریة فرهنگ که متکفل پاسخ به مسائلی همچون چیستی فرهنگ (ماهیت فرهنگ)، چگونگی ایجاد، تثبیت، بسط و تغییر فرهنگ، تبیین مؤلفههای بنیادین و سطحی فرهنگ و آثار و پیامدهای اجتماعی فرهنگ است، یکی از بنیادیترین اصول موضوعة دانش خطمشیگذاری فرهنگ را شکل میدهد. برایناساس پذیرفتن هریک از نظریات فرهنگ موجود، ظرفیتهای خاصی را در حوزة خطمشیگذاری فرهنگ فعال ساخته، طرح برخی مسائل و نظریات را ممکن و برخی دیگر را ناممکن میگرداند. نظریة فرهنگ دورکیم، یکی از مهمترین نظریات کلاسیک در زمینة فرهنگ است که تأثیراتی جدی بر نظریات پس از خود گذاشته است. این مقاله در پی آن است تا با بهرهگیری از علم روششناسی بنیادین، اقتضائات و دلالتهایی را که پذیرفتن (مبنا قرار دادن) نظریة فرهنگ دورکیم، در علم خطمشیگذاری فرهنگ به دنبال خواهد داشت، بیان کند. برای نمونه، بر پایة نظریة فرهنگ دورکیم، حاکمیت امکان استقرار فرهنگ دلخواه خود در جامعه را ندارد، بلکه تنها میتواند از طریق خطمشیگذاری فرهنگ بر سرعت استقرار فرهنگِ متناسب با شرایط اجتماعیِ جامعه بیفزاید و یا عیوب و امراض آن را درمان کند. در این دیدگاه، مسئلة فرهنگی از مقایسة وضعیت جامعه با متوسط وضعیت جوامعی که از حیث رشدیافتگی همسطح آن هستند، ادراک میشود.
پارسانیا، حمید(1389)؛ روششناسی انتقادی حکمت صدرایی؛ قم: کتاب فردا.
دورکیم، امیل(1381)؛ دربارهی تقسیم کار اجتماعی؛ ترجمه باقر پرهام؛ ویراست دوم؛ تهران: نشر مرکز.
دورکیم، امیل(1382)؛ صور ابتدایی حیات مذهبی؛ ترجمه نادر سالارزاده امیری؛ تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
دورکیم، امیل(1362)؛ قواعد روش جامعهشناسی؛ ترجمه: علیمحمد کاردان؛ تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
رجبزاده، احمد و کوثری، مسعود(1381)؛ آنومی سیاسی در اندیشه دورکیم؛ مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز؛ شماره 37؛ 45-31.
ریتزر، جورج(1374)؛ بنیانهای جامعهشناختی؛ ترجمه تقی آزادارمکی؛ تهران: نشر سیمرغ؛ چاپ اول.
ریتزر، جورج(1386)؛ نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر؛ ترجمه محسن ثلاثی؛ تهران: انتشارات علمی؛ چاپ دوازدهم.
سوزنچی، حسین(1388)؛ معنا، امکان و راهکارهای تحقق علم دینی؛ تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
سوینجوود، آلن(1380) ؛ تحلیل فرهنگی و نظریه سیستمها؛ مفهوم فرهنگ مشترک: از دورکیم تا پارسونز ؛ مترجم: محمد رضایی؛ فصلنامه فلسفی ارغنون؛ شماره 18؛ 275 - 292.
صالحی امیری، سید رضا(1386)؛ مفاهیم و نظریههای فرهنگی؛ چاپ چهارم؛ تهران: انتشارات ققنوس.
عبودیت، عبدالرسول(1388)؛ درآمدی به نظام حکمت صدرایی؛ تهران: انتشارات سمت؛ چاپ دوم.
فیاض، ابراهیم(1388)؛ تعامل دین، فرهنگ و ارتباطات؛ تهران: شرکت چاپ و نشر بینالملل.
کرایب، یان(1382)؛ نظریهی اجتماعی کلاسیک؛ ترجمه: شهناز مسمیپرست؛ تهران: آگه.
کوزر، لیوئیس(1388)؛ زندگی و اندیشهی بزرگان جامعهشناسی؛ ترجمه محسن ثلاثی؛ تهران: انتشارات علمی؛ چاپ پانزدهم.
مالینوفسکی، برونیسلاو(1378)؛ نظریهای علمی درباره فرهنگ؛ ترجمه عبدالحمید زرین قلم؛ مقدمه: ناصر فکوهی؛ تهران: گام نو.
مطهری، مرتضی(1392)؛ مجموعه آثار، جلد دوم: مقدمهای بر جهانبینی اسلامی؛ تهران: صدرا.