مدیریت تصویر قیام عاشورا در افکار عمومی شیعیان: سیره امام صادق(ع) در نسبت با تغییرات فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق ع

چکیده

مدیریت و هدایت تغییرات فرهنگی یکی از مسائل مهمی است که همواره جنبه‌ای پروبلماتیک برای اندیشمندان دانش اجتماعی داشته است. علاوه بر اندیشمندان دانش اجتماعی، فعالین و دغدغه‌مندان سیاست‌گذاری فرهنگی در انقلاب اسلامی به مسئله مدل اسلامی راهبری تغییرات اجتماعی به عنوان یک مسئله اساسی نگریسته‌اند. از همین رو، اندیشمندان همواره در پی مدلی در جهت هدایت تغییرات فرهنگی بوده‌اند اما به نظر می‌رسد سیره ائمه معصومین به عنوان برجسته‌ترین رهبران اجتماعی تاریخ بشریت ظرف بسیار مناسبی برای استخراج مؤلفه‌های و محورهای هدایت تغییرات فرهنگی بر مدار ارزش‌ها و بنیان‌های نظری و عملی اسلامی باشد. در میان ائمه با توجه به اهمیت مقطع تاریخی زندگان حضرت جعفربن محمد(ع) و خاصتا اقداماتی که ایشان در ترسیم و تصویر حقیقت قیام عاشورا در فضای افکار عمومی جامعه داشته‌اند، از حیث تأثیری که بر فضای اجتماعی آن روزگار تا زمان حال گذاشته‌ است می‌تواند به عنوان موردی خاص مورد واکاوی موشکافانه قرار بگیرد.
این مقاله با بررسی سیره امام صادق(ع) ضمن بررسی احادیث وارده از امام صادق پیرامون اباعبدلله الحسین(ع) و قیام ایشان گرداوری از کتاب کامل الزیارات به استخراج مضامین مرتبط با مسئله پرداخته است.پس از تحلیل مضامین مستخرج از روایات، پنج مؤلفه اساسیِ «بازسازی شخصیت امام حسین(ع) در جامعه»، «تغییر نگرش عمومی نسبت به زیارت و اجتماع حول سید الشهدا»، «اشاعه فرهنگ عزداری برای امام حسین»، «صورتبندی غیریت از طریق دشمن شناسی امام حسین(ع) و اهل بیت(ع) »، «یگانگی، تداوم و تکامل قیام بر حق از امام حسین(ع) تا حضرت قائم» برای مدل راهبری تغییرات فرهنگی استخراج نموده است.

کلیدواژه‌ها

دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی
دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 14
بهار و تابستان 1399
صفحه 213-239

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار