تحلیل نافرمانی مدنی زنان فعال در اینستاگرام و راهبردهای مواجهه با آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت رسانه دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، قم

2 استادیار گروه فرهنگ و ارتباطات دانشگاه جامع امام حسین(ع)

3 دانشیار، گروه جامعه شناسی، دانشگاه تهران

چکیده

عصر حاضر با ظهور شبکه‌های اجتماعی مجازی، زنان در حوزه‌های مختلف با هدف اثرگذاری بر ذهن و قلب مخاطب فعالیت خود را در قالب کنشگری آغاز کردند. برخی از این فعالیت‌ها در راستای مخالفت با احکام اسلامی، قوانین جمهوری اسلامی ایران و رویه حکومتی در فضای مجازی است که در این پژوهش به عنوان نافرمانی مدنی تلقی می‌شود. از این رو زنان فعال در حوزه نافرمانی مدنی با دلسردکردن مخاطبین خود نسبت به عدم احقاق حقوقشان در جمهوری اسلامی سبب پیوستن آنان به کمپین‌های مختلف می‌شوند. زنان فعال در این حوزه با شعار "انقلاب آتی، انقلاب زنانه است" فعالیت خود را پیش می‌برند.
در پژوهش حاضر 110 صفحه اینستاگرامی زنان فعال در حوزه نافرمانی مدنی با روش گلوله برفی شناسایی و با روش تحقیق کیفی تحلیل مضمون  نگاشته شده است. 8 مضمون اصلی استخراج شده در این تحقیق شامل (1) هنجارشکنی زنانه (2) مقابله با حجاب و عفاف (3) اسلام‌ستیزی (4) خشونت علیه زنان (5) مقابله با الگوی ایرانی-اسلامی ازدواج و خانواده (6) عرفی‌سازی مفهوم مادری (7) ولنگاری جنسی (8) تبعیض جنسیتی می‌باشد. 38 مضمون فرعی  نیز استخراج شده است و با تمرکز بر راهبردهای زنان فعال در حوزه نافرمانی مدنی، راهبردهای مواجهه ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها