مطالعه‌ی تجارب زنان، در اجرای الگو‌ی مطلوب مصرف، در خانواده (با تاکید بر بیانات مقام معظم رهبری در مورد مصرف)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس جامعه الزهرا

2 مدیر گروه

چکیده

مصرف‌گرایی و نبود یک الگوی صحیح در مصرف، امروزه بسیاری از کشورها را با چالش فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مواجه ساخته است. اهمیت اصلاح الگوی مصرف در کشور، با توجه به اهتمامی که در سال‌های اخیر، مقام معظّم رهبری به این مهم داشته‌اند، بر کسی پوشیده نیست. این مقاله تجارب زنان خانواده در اجرایی کردن الگوی مطلوب مصرف، اعم از صرفه‌جویی، پرهیز از اسراف و مصرف کالای داخلی را از زبان آنان، بررسی کرده است. انجام این مطالعه از طریق «بررسی اسناد» و روش «فوکوس گروپ» صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد با توجه به جزئی‌نگر بودن روحیة زنانه، خلّاقیت، لطافت، و تأثیرگذاری بسیار بر همسر و فرزندان، زنان نقش زیادی در اجرای مصرف مطلوب در خانواده دارند. این تجارب هرچند جزئی می‌تواند تغییراتی اساسی در الگوی مصرف خانواده و جامعه ایجاد کند. مطرح شدن این تجارب در سطح جامعه، می‌تواند دو پیامد مثبت داشته باشد: از یک سو، موجب می‌شود دیگر زنان نیز آن را به‌کار گیرند، و از سوی دیگر، موجب خواهد شد سیاست‌گذاران هم از توانمندی زنان آگاه شده، علاوه بر اتخاذ سیاست‌هایی مبتنی بر آموزش خانواده و نیز حمایت از تجارب موفق به عنوان الگویی فرهنگی، از توانایی و تجارب زنان، در زمینة ظرفیت‌های سیاست‌گذاری مصرف در خانواده و اجرای آن، برای تحقق الگوی مصرف مطلوب در جامعه، بهره گیرند.

کلیدواژه‌ها


  1. قران کریم

    1. اخوی، احمد، 1376، اقتصاد کلان، تهران، شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
    2. اووه، فلیک، 1391، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمة هادی جلیلی، چپنجم، تهران، نی.
    3. ایمان، محمّد تقی، 1390، مبانی پارادایمی روشهای تحقیق کمّی و کیفی در علوم انسانی، چ دوم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    4. بیرو، آلن، 1380، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمة باقر ساروخانی، تهران، کیهان.
    5. بیکمن، لئونارد و دبرا راگ، 1392، روش‌های کاربردی پژوهش اجتماعی، ترجمة سجّاد باهک و دیگران، تهران، پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات.
    6. پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع تشخیص مصلحت نظام، تاریخ مراجعه 1/4/1395: www.maslehat.ir.
    7. جوادی آملی، عبدالله، 1391، نهج الحیات، چ سی و چهارم، قم، اسراء.
    8. حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری (مد ظلّه العالی)، تاریخ مراجعه 1/4/1395: www.khamenei.ir.
    9. رفیع پور، فرامرز، 1389، کندوکاوها و پنداشته‌ها، چ هجدهم، تهران، شرکت سهامی انتشار.

    10. صالحی، صادق و آرزو محمدی، ۱۳۸۹، بررسی جامعه‌شناختی نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف (مطالعة موردی: برق خانگی)، دومین کنفرانس سراسری اصلاح الگوی مصرف انرژی الکتریکی.

    11. طبرسی، حسن بن فضل، 1368، مکارم الاخلاق، قم، الشریف الرضی.

    12. قدیری اصل، باقر، 1366، کلیات علم اقتصاد، چ پنجم، تهران، سپهر.

    13. کرابی علی، 1391، نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف، مجموعه مقالات همایش ملّی فرهنگ‌سازی اصلاح رفتارهای اقتصادی در ایران امروز.

    14. کلینى، محمّد بن یعقوب، 1407، الکافی، چ چهارم، تهران، دار الکتب الإسلامیه.

    15. محمّدپور، احمد، 1390، روش تحقیق کیفی (ضد روش)، چ دوم، تهران، جامعه‌شناسان.

    16. مورگان، دیوید، 1394، فوکوس گروه به مثابة پژوهش کیفی، ترجمة نصرت فتی، تهران، نی.

    17. موسوی خمینی، 1385، صحیفة امام، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.