گونه‌شناسی بازنمایی خودهای روحانیت در شبکه اجتماعی اینستاگرام؛ ظرفیت‌ها و چالش‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

2 عضو هیات علمی گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

چکیده

«خود» به‌عنوان مفهوم چالش‌برانگیز قرن بیستم تاکنون در دو طیف ذات‌گرا و تجربه‌گرا موردبحث و بررسی قرار می‌گیرد. گروه اول آن را منحصربه‌فرد می‌دانند و دسته دوم آن را محصول کنش اجتماعی صورت‌بندی می‌کنند. گافمن در نگاه دوم تلاش نمود تا با ایجاد یک تشابه بین تئاتر و زندگی روزمره نظریه نمایشی خود را در این مورد بیان نماید. او به‌عنوان یکی از اندیشمندان مکتب کنش متقابل نمادین و متأثر از زیمل بود گسترش ارتباطات در شرایط کنونی را متغیر مستقل و شکل‌گیری خود را در این فرایند قابل‌مذاکره می‌دانست. نگاه گافمنی به شکل‌گیری خود با تغییر ابزارهای رسانه‌ای تعاملی که دارای شاخصه همگرایی است، متفکران این حوزه را برای بازخوانی این موضوع و تفسیر خودهای مجازی متقاعد نمود. شناسایی خودهای نمایشگر، بازیگر و مقاومت‌کننده و تطبیق آن بر فضای مجازی این امکان را به محققان اجتماعی می‌دهد تا گونه‌های کنشگری آن‌ها را در مقتضیات جدید صورت‌بندی نمایند. در این مقاله تلاش داریم تا با خوانش گافمنی بازنمایی مجازی طلاب، چالش‌ها و ظرفیت‌ها در این زمینه را احصا نماییم. برای این منظور با شناسایی موردهای دارای ویژگی متمایزکننده، حدود 40 مورد از صفحات اینستاگرام انتخاب و با روش تحلیل محتوای کیفی ابعاد نظریه گافمنی بر کنشگری مجازی طلاب، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمودرضا، تحلیل محتوای کیفی، مجله پژوهش، سال سوم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1390، صص 15-44
خانیکی، هادی و الوندی، پدرام(1389)، رسانه‌های شهروندی و حوزه عمومی جایگزین، فصلنامه علوم اجتماعی.
دریفوس، هیوبرت ال(1383)، درباره اینترنت، تهران: ساقی.
فلیک، اووه(1390)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
قصری، علیرضا(1390)، نوجوانان و بازنمایی هویت اسلامی: مقایسه برنامه تلویزیونی معرکه با برنامه درسی دینی دوره راهنمایی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
محمدپور، احمد، ضدروش، تهران: جامعه شناسان، 1389.
نش، کیت(1384)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر؛ جهانی‌شدن، سیاست، قدرت، ترجمه: محمدتقی دل‌فروز، تهران: کویر.
نیومن، ویلیام لاورنس(1390)، شیوه‌های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کمی و کیفی، ترجمه‌ی دانایی‌فرد، ترجمه حسن دانایی‌فرد و سید حسین کاظمی، تهران: مهربان نشر.
نای، جوزف(1387)، قدرت در عصر اطلاعات، ترجمه سعید میر ترابی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
 
Bullingham, Liam & Vasconcelos, Ana C(2013), The presentation of self in the online world: Goffman and the study of online identities, Journal of Information Science, Vol 39 (1) pp. 101-112.
Chun, & Keenan, New Media Old Media(2006); A history and Theory Reader, New York: Routledge.
Dijk, Jan A.G.M. van(2006), The Network Society: Social Aspects of New Media, London: Sage.
Gane, Nicholas & Beer, David(2008), New Media; The Key Concepts, Oxford:Berg.
Hackett Robert A & Carroll, William K(2006), Democratic media activism through the lens of social movement theory, Media Culture Society.
Manovich, Lev(2001), The Language of New Media, USA: MIT Press.
Papacharissi, Zizi(2010), A Networked Self: Identity, Community, and Culture on Social Network Sites, New York.
Robinson(2007), Laura, The cyberself: the self-ing project goes online, symbolic interaction in the digital age, new media & society, Vol9(1):93–110.
Smith(2006), Greg, Erving Goffman, New York: Routledge.