بایدها و نبایدهای تبلیغ دینی در جوامع چندفرهنگی با تاکید بر سیره پیامبراکرم(ص)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار جامعه المصطفی

چکیده

رساندن پیام دین در گذشته بدلیل صعوبت ارتباطات ، فقدان وسایل ارتباط جمعی و سادگی زندگی بشر چندان مشکل نبود، تبلیغات به صورت منطقه ای و گاه کاملا فارغ از منطقه کنار خود بود ، اما اکنون و در عصر جدید ، تبلیغ بدلیل سهولت سفر ، مهاجرت ، گسترش فضای مجازی و سرعت انتقال اطلاعات از پیچیدگی خاصی برخوردار شده و جوامع را از یکدستی خارج و چندفرهنگی نموده است . تنوع نژاد ، فرهنگ ،مذهب ،رنگ ،زبان و دهها عامل دیگر این مسیر را هموار نموده به گونه ای که کوچکترین لغزش و بی احتیاطی به بحرانی جبران ناپذیر تبدیل خواهد شد . ضبط سریع مطالب و سرعت انتقال، امکان انکار و توجیه و جبران را از مبلغان دینی سلب می کند . در چنین جوامعی رساندن پیام دین از ظرافت خاصی برخوردار است و رعایت مبانی و اصولی را می طلبد تاتبلیغ در بستری مسالمت آمیز و ارام صورت گیرد . پژوهش پیش رو نگاهی به مهمترین بایدها و نبایدها در چنین جامعه ای دارد ، اموری که رعایت آن تاثیر تبلیغ را ماندگار می کند ، از انجا که نخستین مبلغ اسلام یعنی رسول خدا (ص) در جامعه ای با گرایش های مختلف مبعوث شد سیره آن حضرت در زمینه تبلیغ وجذب مخاطبان در این نوشتار مورد تاکید قرا گرفته است .

کلیدواژه‌ها


  1. ابن اثیر جزری، عزالدین (1965م)، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  2. ابن فارس، احمد (1404ق)، معجم مقائیس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
  3. ابن منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت، دارالصادر.
  4. ابن هشام (بی‌تا)، السیرة النبویة، بیروت، دارالمعرفه.
  5. دهخدا، علی‌اکبر (بی‌تا)، لغت‌نامه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
  6. حمیدالله، محمد (1374)، نامه‌ها و پیمان‌های سیاسی حضرت محمدˆ، ترجمة سیدمحمد حسینی، تهران، سروش، چاپ اول.
  7. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالقلم، چاپ اول.
  8. رهبر، محمدتقی (1371)، پژوهشی در تبلیغ، تهران، دانشگاه امام صادق†، چاپ اول.
  9. زبیدی، محمدمرتضی (1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر.
  10. زورق، محمدحسین (1368)، مبانی تبلیغ، تهران، سروش.
  11. صبحی صالحی (1404ق)، نهج‌البلاغه، قم، هجرت.
  12. ابن بابویه قمی (شیخ صدوق)، محمدبن‌علی (1413ق)، من لایحضره الفقیه، قم، انتشارات اسلامی جامعة مدرسین.
  13. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1390)، سنن النبی، قم، دارالفکر، چاپ اول.
  14. ــــــــــ (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی جامعة مدرسین.
  15. غزالی، محمد (1373)، احیاء علوم الدین، بیروت، دارالفکر، چاپ اول.
  16. قرطبی، یوسف‌بن‌عبدالبّر (1415ق)، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  17. کلینی، محمد‌بن‌یعقوب (1429ق)، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم.
  18. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء.
  19. مطهری، مرتضی (1374)، تبلیغ و مبلّغ در آثار شهید مطهری، قم، انتشارات صدرا.
  20. مکارم شیرازی، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
  21. نوری، میرزاحسین (1408ق)، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسة آل‌البیت‰، چاپ اول.
  22. ورّام (1410ق)، تنبیه الخواطر و نزهه الظواهر، ج1، مشخصات نشر