راهکارهای نهادینه شدن تقوا در رفتار کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز مطالعات راهبردی تربیت اسلامی

2 موسسه امام خمینی (ره)

چکیده

امروزه بخش قابل توجهی از کابران اینترنت و شبکه‌های اجتماعی سایبری، مؤمنان و دین‌داران هستند و بالطبع ورود این فن‌آوری بر جهان بینی و کنش دین‌دارانه آنها تأثیرگذار است. به نظر می‌رسد اینترنت، جدای از محاسنی که دارد و فرصت‌هایی که به وجود آورده است، تفاوت‌هایی از نظر ساختاری با فضای حقیقی دارد که دینداری و رعایت تقوا را با چالش‌های اساسی روبرو کرده است. به دلیل همین تفاوت‌ها، فعالیت کردن در فضای مجازی و پاک ماندن در آن تقوای دو چندانی می‌خواهد.
در این فضا مقاله حاضر پس از توصیف مختصر چالش‌ها، تلاش کرده توضیح دهد که چرا حفظ تقوا در محیط‌های سایبر نسبت به محیط حقیقی دشوارتر است. در این مقاله روش مردم‌نگاری مجازی شامل مشارکت مشارکتی و غیرمشارکتی، مصاحبه‌های عمیق و مصاحبه‌های گروه متمرکز به کار گرفته شده و در آن نظریه الگوی درونی کردن ارزش‌های اخلاقی، مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. در نهایت مقاله توانسته بر اساس داده‌های به دست آمده، راهکارهایی را برای نهادینه کردن تقوا در رفتار کاربران ایرانی و تعامل بهتر با این جهان مجازی در سه بخش بینشی، گرایشی و ارادی ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. باقری، خسرو(1380)،  تدوین مبنای انسان‌شناختی اسلام برای علوم انسانی، تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، وزارت آموزش و پرورش.
  3. بل، دیوید(1389)، درآمدی بر فرهنگ‌های سایبر، ترجمه مسعود کوثری، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  4. نوروزی اقبالی، محمد جواد(1391)، عوامل ایجاد روابط صمیمانه در شبکه‎های اجتماعی مجازی و حدود فقهی آن، رساله کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما: مهدی محسنیان‌راد، تهران: دانشگاه امام صادق(ع)، دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات.
  5. شرف الدین، حسین، و همکاران(1392)،  مصادیق ارتباط عفیفانه در شبکه‌های اجتماعی سایبری، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  6. Boyd، d. m. & Ellison، N. B. (2007) Social network sites: Definition، history and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication، 13(1)، article 11. http://jcmc.indiana.edu/vol13/issue1/boyd.ellison.html

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار